## BÖBREK HASTALIKLARINDA BESLENME En az 2000 kcal vermemiz gerekiyor. Enerji genellikle kg başına 25-35 kcal Böbrekler vücudumuzdaki atık maddelerin atılmasını, vücut sıvı ve elektrolit dengesini sağlayan, bazı hormonlar üzerinde düzenleyici etkiye sahip hayati öneme sahip organlardır. Böbrek hastalıklarına kısaca bir göz atalım: Akut glomerulo nefrit(nefritik sendrom): Böbreklerde iltihap oluşmasıdır. (anüri varsa 1-2 gün proteinsiz diyet)(oligürü varsa protein kg başına 0,1-0,2 bulgular düzeldikçe 0,5) Kronik glomerulo nefrit: Böbreklerde oluşan iltihabın kronikleşmesidir.(protein kg başına 0,6) Nefrotik sendrom: Proteinüri ile ortaya çıkmış artmış glomerüler geçirgenlik ile karakterize olan sendrom. Günde 3,5 gr dan daha fazla protein atımı nefrotik sendrom olarak kabul edilir.(önceden bol protein kg başına 1,5 ancak proteinürisi varsa kg başına 0,8) Akut böbrek yetmezliği: Geri dönüşlü olarak böbrek fonksiyonlarının azalması. Diyalize girmiyorsa 0,5-0,8 giriyorsa 1-2 Kronik böbrek yetmezliği: Böbrekte meydana gelen ilerleyici ve geri dönüşsüz. İlk 3 evre 0,75 sonraki evreler 0,6 ## BÖBREK HASTALIKLARINDA BELİRTİ VE BULGULAR --------------- * Böğür ağrısı * Poliüri: Yetişkin bir insanın günde 3 lt üstünde idrar çıkarması * Oliüri: Günlük idrar miktarının 400-500 ml altında olması * Anüri:Günlük idrar miktarının 50-100 ml altında olması * Hipertansiyon * Hematüri: İdrarda 3-4 eritrositten daha fazla eritrosit bulunması * İdrarda renk değişikliği * Dizüri: Ağrılı idrar yapma * Pollaküri: sık idrar yapma * Noktüri: Gece idrara çıkma. Kronik böbrek yetmezliğinin ilk semptomudur. Patolojik bir durumdur. * Ödem * Hiperlipidemi ## BÖBREK HASTALARINDA TIBBİ BESLENME TEDAVİSİ NASIL OLMALIDIR? --------------- * Proteinlerin son ürünü üre, kreatin ve ürik asittir. Böbreklerde bir sorun olduğu zaman bu metabolik ürünlerin atılımında zorlanır ve bu son ürünler birikir. Atık maddelerin birikmesi de kişide halsizlik, nefes darlığı, bulantı, kusma yapabilir. Bu nedenle böbrek hastalığının türüne göre protein kısıtlaması yapılması gerekir. * Anüri ve oliürisi olanlarda günlük su hesaplaması yapılarak su ihtiyacı karşılanmalı. * Vücudun su dengesinin sağlanmasında sodyum önemli bir yer tutar. Böbrek rahatsızlığında sodyum atılımında da sıkıntı olacağı için sodyum vücutta birikir, sodyum vücutta biriktiğinde su da vücutta birikir ve ödem oluşur. Bu yüzden böbrek hastaları tuzu olabildiğince az tüketmelidir. * Böbrek hastalarının vücutlarında oluşacak katabolizmayı önlemek için enerjileri yüksek tutulmalıdır ve proteinin enerji olarak kullanılması önlenmelidir. * Potasyum vücutta bulunan özel bir tuzdur. Potasyumun atılımı böbrekler ile olur fakat böbrek yetersizliğinde atılımı azalır ve kandaki düzeyi artar. Bu durumda halsizlik, iştah kaybı, adele kuvvetsizliği ve felç görülebilir. Daha fazla arttığında ise kalp aniden durabilir. Potasyumdan zengin besinler: Yağlı tohumlar, kuru baklagiller, patates, enginar, ıspanak, maydanoz, sakatatlar, kurutulmuş sebzeler ve meyveler yüksek oranda potasyum içerir. Bu besinleri tüketimine dikkat edilmelidir. * Fosfor vücuda besinler ile girer ve böbrekler tarafından atılır ancak böbrek yetmezliğinde atılımı azalır ve vücutta birikir. Bu birikme sonucunda kemik zayıflığı, kırıklar, kaşıntı, kas güçsüzlüğü görülebilir. Fosfordan zengin besinler: Hayvansal kaynaklı besinler ve bakliyatlar. Bu besinlerin tüketimine dikkat edilmelidir. ## BÖBREK HASTALARININ YAPMAMASI GEREKENLER --------------- * Önerilenden fazla süt, yumurta, et, işkembe, balık tüketmek * İçeriği bilinmeyen gıdaları yemek * Tuz ve tuzlu yiyecekler yemek * Alkol, sigara gibi kötü alışkanlıklara sahip olmak * Konserve turşu, salamura, sakatat, sucuk, sosis, salam tüketmek * Pancar, bakla, ıspanak, pazı, kara lahana gibi potasyum oranı yüksek besinler diyetisyenin önerdiğinden daha fazla yemek * Asitli içecekleri tüketmek * A vitamini içeren ilaçlar tüketmek * Muz, kavun, kuru meyveleri gerektiğinden fazla yemek